Jak wykorzystać gry w edukacji emocjonalnej dziecka?

Jak wykorzystać gry w edukacji emocjonalnej dziecka?

Już od dawna wiadomo, że granie w gry ma wiele korzyści. Gry to angażujący sposób budowania relacji terapeutycznej, pozwalają one na ocenę mocnych stron dziecka i obszarów, w których może się jeszcze rozwinąć. Aby zaangażować dziecko w proces terapeutyczny można wykorzystać znane i lubiane przez dzieci gry.  Dodanie terapeutycznego akcentu może sprawić, że w wysokim stopniu mogą się dostosowywać się do wielu problemów z którymi mierzą się dzieci. Poniżej znajduje się kilka sugestii dotyczących wykorzystania gier we własnej praktyce.

Gry to świetny sposób na rozpoczęcie budowania relacji z dzieckiem. Sposób, w jaki bawi się dziecko, może wiele powiedzieć o jego funkcjonowaniu i angażowaniu się w jakąś czynność, może zmniejszyć odczuwalną presję i pomóc zwiększyć komfort i otwartość. Można także zobaczyć, jak dziecko radzi sobie w wielozadaniowości i prowadzeniu rozmowy.

Granie w gry ma również wartość diagnostyczną, ponieważ dzięki temu terapeuta może zobaczyć jak dziecko reaguje na frustrację, czy potrafi ono podejmować decyzje, rozwiązywać problemy, respektować zasady.

Obserwując dziecko terapeuta może zadać sobie następujące pytania w poszczególnych obszarach:

  • Reakcja na frustrację: Jak często pacjent jest sfrustrowany, jak reaguje i reguluje swoje emocje, kiedy to robi? Jak reaguje na pozostanie w tyle lub przegraną? Czy się poddaje? Czy potrafi werbalizować swoje emocje? Czy staje się agresywny?
  • Podejmowanie decyzji: Czy dziecko jest w stanie szybko podejmować decyzje i dostosowywać swoją strategię w razie potrzeby? Czy wykazuje impulsywność? Czy jest pewny swoich wyborów? Jak bardzo oczekuje od terapeuty otuchy? Czy przyjmuje jakąś strategię w trakcie gry?
  • Rozwiązywanie problemów: Czy szybko prosi o pomoc? Czy potrafi wykorzystać swoje umiejętności rozwiązywania problemów bez większego ukierunkowania? Czy wykazuje elastyczność, gdy sprawy nie idą po jego myśli? Jak skuteczne było jego rozwiązywanie danego problemu?
  • Dostosowanie się do reguł: Czy przestrzega ustalonych zasad gry, czy tworzy własne? Jak często je zmienia? Czy kiedykolwiek pozwala przeciwnikowi wygrać? Na początku terapii można pozwolić dziecku ustalać własne zasady i patrzeć czy pilnuje tych reguł.  Na dalszym etapie terapii można egzekwować od dziecka by grał zgodnie z regułami, aby zobaczyć, jak reaguje i czy dopasuje się do sytuacji.

Gry są idealne do nauczania umiejętności społecznych, rozwiązywania konfliktów i zdrowej rywalizacji. Są bardzo skuteczne w terapii grupowej i dają terapeucie mnóstwo możliwości modelowania, wzmacniania dobrego zachowania, ułatwiania budowania pozytywnych interakcji itp. Warto pamiętać o tym, że nie trzeba kupować drogich gier terapeutycznych, aby osiągać zamierzone cele terapeutyczne.  Można tak modyfikować tradycyjne gry by pasowały do ​​konkretnych problemów terapeutycznych lub stworzyć grę planszową wspólnie z dzieckiem.

Jak można to zrobić?

Możemy wykorzystać plansze z gier do stworzenia dodatkowych pól z pytaniami lub zadaniami. Tworzymy nasze reguły zgodnie którymi będziemy poruszać się na planszy (np. za każdym razem, gdy trafiasz na pole w kolorze czerwonym, opisz, kiedy byłeś zły, kiedy staniesz na żółtym polu opowiedz, kiedy odczuwałeś radość itp.). Można także poprosić dziecko o odpowiedź na pytanie przed każdą turą lub napisać pytania i zadania bezpośrednio na planszę.

Poniżej znajdziesz przykłady wykorzystania 3 znanych gier:

  • Jenga- na każdym klocku rysujemy lub opisujemy emocję. Gdy wyciągamy poszczególne klocki to naszym zadaniem jej opisanie w jakich sytuacjach odczuwamy daną emocję. 
  • grzybobranie- każdy zebrany jadalny grzybek – opisujemy jedną umiejętność, w której jesteś dobry, grzybek trujący opisujemy umiejętności które nam nie wychodzą.
  • Uno – każdy kolor karty może oznaczać inną emocję. Rzucając karty mówimy np. o sytuacjach kiedy ta emocja się pojawiła. 

Co myślicie o takim zastosowaniu gier?